De groenten van week 40

Beste zelfoogsters,

 

De herfst heeft nu echt ingezet: de dagen zijn al beduidend korter, maar wat temperatuur betreft zit het nog wel mee. Daardoor groeit de aanplant in Ús Hôf stevig door. Verschillende gewassen komen nu tot wasdom. Ondertussen gaan de werkzaamheden in het weiland voortvarend verder: nog even en dan wordt de winterrogge ingezaaid dat als 'dekvrucht' zal dienen voor de luzerne volgend jaar april.

 

Deze week kunnen de volgende groenten geoogst worden:

Nieuw deze week zijn de meiknolletjes, broccoli, palmkool en de groenselderij. De mooie, blauw getopte meiknolletjes staan links vooraan tussen de boerenkool, vlak voor de maïs. Op het laatst aangelegde teeltbed rechtsachterin zijn er nog meer geplant maar die zijn nog niet zover. Voor wie geen ervaring (meer) heeft met deze knolletjes, die ook wel meiraapjes of knolraapjes worden genoemd: rauw doen ze qua smaak denken aan radijsjes, maar dan milder. En net zo lekker in de herfst als in de lente! Zo uit het vuistje, rauw in de salade, maar ook geroosterd of verwerkt tot een stamppot. Onze kinderen vinden ze heerlijk wannneer de knolletjes, meegekookt met vastkokende aardappelen (niet te lang!), opgediend worden met een roomsausje.

Palmkool is voor menigeen nieuw. De smaak zit tussen savooie- en boerenkool in. Ook qua bereidingswijze is er gelijkenis. Maar de palmvorm is kenmerkend, zie rechterbed vooraan en links voor het raster van de peulen. En het is van belang om de palmkool op de juiste manier te oogsten: bladgewijs, van onderaf. Snij telkens enkele van de onderste bladen van de plant af zodat de plant vanuit de groeikern bovenin door kan groeien in die karakteristieke palmvorm.

De groenselderij reikte vorig jaar rond deze tijd tot boven de onze knieën, maar heeft het dit jaar moeilijk op het rechter teeltbed. Maar ook elders zit het niet mee, getuige de hoge prijs die biologische winkels rekenen voor deze groente. Om er toch van te kunnen genieten kun je het vanaf deze week op een soortgelijke manier oogsten als de palmkool: stengelgewijs. Snij de buitenste grote stengels af en laat jonge, kleinere stengels van binnenuit doorgroeien.

 

De diversiteit in het aanbod is op peil, maar op enkele uitzonderingen na (botersla, snijbiet, rode kool) geldt voor veel groenten in de tuin dat er nog maar weinig exemplaren oogstbaar zijn. Dat komt doordat niet alles binnen een soort tegelijk afrijpt. In deze periode geldt voor die groenten dus het devies dat alleen 'mondjesmaat' geoogst kan worden of alleen de grote exemplaren; laat het kleine nog even doorgroeien zodat andere zelfoogsters er op een later tijdstip ook van kunnen eten. 

 

Het zal niemand ontgaan zijn. Ook voor ons is het indrukwekkend. Het kraanwerk is nu voltooid. Daarmee zijn ekers en laagten in min of meer hun oorspronkelijke vorm hersteld: in de vorige eeuw noemden ze dit weiland ook wel lyts Switserland! Het teruggebrachte reliëf is een wezenlijk onderdeel in het ontwerp van onze uitbreidingsplannen: rand- en overgangsverschijnselen dragen bij aan de (bio)diversiteit waar de permacultuur zoveel belang aan hecht. Nu moeten de flauwe zuid-hellingen en de schouwpaden nog even opgeploegd worden, waarna de grote klompen aarde en klei met kilverbak en rotorkopeg worden verkleind. Dan is het land zaaiklaar, de steilere noordhellingen en poelwallen waren al door de rupskraan afgewerkt. Want om te voorkomen dat het barre land in no time weer vol staat met ongewenste zuring en kweekgras zullen we het voor de winter in moeten zaaien met een ander gewas, dat snel opkomt en de overhand krijgt. Op de paden en de veldjes raaigras en op de ekers winterrogge. Dan zal in april de luzerne tussen de opgekomen rogge ('onder dekvrucht') ingezaaid worden. Luzerne komt zelf namelijk langzaam op en wordt zonder dekvrucht gemakkelijk overwoekerd door het rappe kweekgras en zuring.. Na afmaaien van de rogge kan vervolgens de luzerne welig tieren en een paar jaar haar werk als grondverbeteraar gaan doen. Da's het plan. Ondertussen zullen wij jaarlijks één of twee ekers in gebruik nemen om te voorzien in de groeiende vraag naar die heerlijke groente en het sappige fruit van Ús Hôf! Binnenkort hangen we de tekeningen van profielen, zaai- en inrichtingsplannen in de kapschuur op. Schiet ons gerust aan voor nadere uitleg. Ook tijdens de open komende zaterdagmiddag 4 oktober en tijdens onze seizoensafsluiting op 1 november willen we het graag met jullie over deze plannen hebben. 

 

... komende zaterdag 4 oktober naar de open dag te komen. Jullie zijn van harte welkom tussen 14 en 17 uur. En neem kennissen, buren en vrienden mee! 

... zaterdag 1 november vrij te houden voor de feestelijke seizoensafsluiting. Jullie actieve inbreng is die dag van harte welkom! De uitnodiging volgt spoedig!

Tot zover, tot ziens in de tuin!

Groetjes,

Michel & Bregje